M E V Z U A T B İ L G İ L E N D İ R M E S İ R K Ü L E R İ |
|
TARİH |
26.04.2022 |
SAYI |
2022 / 64 |
İSTEĞE BAĞLI TAM TEVKİFAT UYGULAMASI VE İHRACAT BEDELİNE GÖRE İADE UYGULAMASI
GETİRİLDİ.
ÖZET
Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nde yapılan değişiklikle getirilen yeni uygulamalar özetle
aşağıdaki gibidir.
1) Kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında daire ve arsa tesliminde emsal bedelin hesabında
müteahhittin KDV mükellefi olmayan arsa sahibine keseceği fatura için maliyet bedeli +%10
emsal bedel hesaplanırken, arsa sahibinin KDV mükellefi olması durumunda arsa bedeli için
maliyet bedeli + %5 emsal bedel üzerinden hesaplanacaktır.
2) Kısmi KDV tevkifatı kapsamındaki hizmet ve teslimler için isteğe bağlı tam tevkifat uygulaması
getirilmiştir
3) İmalatçılar tarafından yapılan mal ihracında ihracat bedeline göre iade uygulaması getirilmiştir.
4) Demir-çelik ürünlerinin teslimine 4/10 KDV tevkifatı getirilmiştir.
5) Demir-çelik külçe teslimleri KDV tevkifatı kapsamına alınmıştır.
6) Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği Genelinde Vergi İnceleme Raporu veya YMM
Raporu aranmaksızın mahsuben veya nakden gerçekleştirilebilecek İade sınırı tutarı olarak
belirlenen 5.000 TL’lik sınır tutar10.000 TL’ye yükseltilmiştir.
21.04.2022 tarih ve 31816 sayılı Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik
Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No:41) ile Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nde bazı
değişiklikler yapılmış ve yeni uygulamalar getirilmiştir.
Yapılan değişiklikler ana başlıkları itibariyle aşağıdaki gibidir.
1-) Kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında daire ve arsa tesliminde emsal bedelin
hesabında müteahhitin KDV mükellefi olmayan arsa sahibine keseceği fatura için maliyet bedeli
+%10 emsal bedel hesaplanırken, arsa sahibinin KDV mükellefi olması durumunda arsa bedeli
için maliyet bedeli + %5 emsal bedel üzerinden hesaplanacaktır.
26/4/2014 tarihli ve 28983 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama
Tebliğinin (I/B-8.2.) bölümünde yer alan Örnek 1 ve Örnek 2 aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Örnek 1: KDV mükellefiyeti bulunmayan Bay (A), müteahhit (B) A.Ş. ile 20/5/2020 tarihinde
Kastamonu’daki arsası için arsa payı (kat) karşılığı inşaat sözleşmesi imzalamış ve bu sözleşmeye
ilişkin yapı ruhsatı 27/5/2020 tarihinde alınmıştır. Söz konusu sözleşmeye göre arsa sahibi Bay (A),
inşa edilen 20 konuttan 8’ini ve 5 işyerinden 2’sini 20/5/2022 tarihinde teslim almıştır.
(B) A.Ş., 213 sayılı Kanunun 267 ncı maddesinin ikinci fıkrasında yer alan ikinci sıradaki maliyet bedeli
esasına göre arsa sahibine vereceği 8 konut ve 2 işyeri için perakende satış olması nedeniyle maliyet
bedeline %10 ilave etmek suretiyle sırasıyla 4.400.000 TL ve 1.650.000 TL olmak üzere toplam
6.050.000 TL bedel hesaplamıştır.
İnşa edilen konutların 150 m2’nin altında olduğu varsayımıyla, (B) A.Ş. tarafından arsa sahibine teslim
edilen konutlara ilişkin (4.400.000x%1) 44.000 TL KDV, işyerlerine ilişkin (1.650.000x%18) 297.000 TL
KDV olmak üzere toplam 341.000 TL KDV hesaplanacaktır.
Bay (A)’nın müteahhit (B) A.Ş.ye arsa tesliminde ise KDV hesaplanmayacaktır. Söz konusu arsanın
KDV mükellefiyeti bulunmayan Bay (A) yerine (C) Ltd. Şti.ye ait olması durumunda, arsa payı karşılığı
konut ve işyerlerinin arsa sahibine teslim tarihi olan 20/5/2022 tarihinde, (B) A.Ş.nin bağımsız bölümler
için 213 sayılı Kanunun 267 ncı maddesinin ikinci fıkrasının ikinci sırasındaki maliyet bedeline %5 ilave
etmek suretiyle bulacağı bedel (4.200.000 + 1.575.000= 5.775.000 TL) üzerinden, (C) Ltd. Şti.
tarafından arsa payı için %8 oranında KDV hesaplanması gerekecektir.
Örnek 2: (D) A.Ş. aktifinde kayıtlı arsa için, müteahhit (B) A.Ş. ile 17/5/2022 tarihinde arsa payı (kat)
karşılığı inşaat sözleşmesi imzalamış ve bu sözleşmeye ilişkin yapı ruhsatı 24/5/2022 tarihinde
alınmıştır. Söz konusu sözleşmeye göre arsa sahibi (D) A.Ş. inşa edilecek 20 konuttan 8’ini (4 adedinin
net alanı 140 m2, 4 adedinin net alanı 160 m2 olmak üzere) ve 5 işyerinden 2’sini alacaktır.
(B) A.Ş., 213 sayılı Kanunun 267 ncı maddesinin ikinci fıkrasında yer alan ikinci sıradaki maliyet bedeli
esasına göre arsa sahibine vereceği 8 konut ve 2 işyeri için toptan satış olması nedeniyle maliyet
bedeline %5 ilave etmek suretiyle konutlar için sırasıyla 2.000.000 TL ve 2.400.000 TL, işyerleri için 1.000.000 TL olmak üzere toplam 5.400.000 TL bedel hesaplamıştır. Bu durumda (B) A.Ş. tarafından arsa sahibine teslim edilen konutlara ve işyerlerine ilişkin; - 4 adet 140 m2’lik konut için: (2.000.000x%8)=160.000 TL, - 4 adet 160 m2’lik konut için (her bir konutun 150 m2’lik kısmına isabet eden bedel üzerinden %8, 150 m2’yi geçen kısmına ise %18 KDV): (2.400.000x150/160x%8)+(2.400.000x10/160x%18)=180.000+27.000=207.000 TL, - 2 adet işyeri için: (1.000.000x%18)=180.000 TL olmak üzere 5.400.000 TL bedel için toplam (160.000+207.000+180.000)=547.000 TL KDV hesaplanacaktır. KDV mükellefi arsa sahibi (D) A.Ş.nin aldığı konut ve işyerlerinin karşılığı olarak (B) A.Ş.ye yapmış olduğu arsa payı tesliminde konut ve işyerlerinin 213 sayılı Kanunun 267 ncı maddesinin ikinci fıkrasında yer alan ikinci sıradaki maliyet bedeline %5 ilave etmek suretiyle bulunan 5.400.000 TL üzerinden %8 oranında (5.400.000x%8) 432.000 TL KDV hesaplanacaktır.” 2-) Kısmi KDV Tevkifatı Kapsamındaki Hizmet ve Teslimler İçin İsteğe Bağlı Tam Tevkifat Uygulaması Getirilmiştir Mükellefler, yazılı bir sözleşme düzenleyerek bir yıl süreyle anlaştıkları satıcı mükelleflerden, Tebliğin (I/C-2.1.3.2.) ve (I/C-2.1.3.3.) bölümlerinde belirtilen işlemlere (Tebliğin (I/C-2.1.3.2.131 .) bölümü ile (I/C-2.1.3.3.72 .) bölümündeki işlemler hariç) ilişkin alımlarında tevkifat sorumluluklarının bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, hesaplanan KDV’nin tamamını sorumlu sıfatıyla beyan edip ödeyebileceklerdir. Bir yıllık sürenin bitimini izleyen yıllarda uygulamaya devam edilmesinin istenmesi halinde sözleşmenin aynı süreyle yenilenmesi gerekir. Bir yıllık süre dolmadan söz konusu uygulamadan vazgeçilmesi mümkün değildir. 1 2.1.3.2.13. Yukarıda Belirlenenler Dışındaki Hizmetler KDV mükellefleri tarafından, 5018 sayılı Kanuna ekli cetveller kapsamındaki idare, kurum ve kuruşlara ifa edilen ve yukarıda belirtilmeyen diğer bütün hizmet ifalarında söz konusu idare, kurum ve kuruşlar tarafından (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır. 2 2.1.3.3.7. Diğer Teslimler KDV mükellefleri tarafından Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğüne yapılan ve Tebliğde özel olarak belirlenmeyen diğer bütün teslimlerde (su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve benzeri enerji kullanımları hariç), söz konusu kurum tarafından (2/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır.
Alıcı mükellefler, söz konusu sözleşmelerin bir örneği ile bu kapsamda işlem yapacak satıcı
mükelleflerin bilgilerini (adı soyadı/unvanı, vergi dairesi, vergi kimlik numarası, sözleşme uygulama
dönemi), işleme ilişkin KDV beyannamesinin verilmesinden önce liste halinde bağlı oldukları vergi
dairesine verirler. Sözleşmelerin feshedilmesi, tadili vb. durumların da işleme ilişkin KDV
beyannamesinin verilmesinden önce bağlı oldukları vergi dairesine bildirilmesi gerekmektedir.
Alıcıların isteğe bağlı tam tevkifat uygulaması kapsamında sözleşme düzenlemediği satıcılar ile olan
işlemlerinde, genel hükümlere göre işlem tesis edilecektir.
İsteğe bağlı tam tevkifat uygulaması kapsamında alıcı tarafından tevkifata tabi tutulan KDV, 2 No.lu
KDV Beyannamesinin “Vergi Bildirimi” kulakçığının, “İsteğe Bağlı Tam Tevkifat Uygulanan İşlemlere
Ait Bildirim” tablosunda beyan edilir. Tablonun “İşlem Türü” alanı, bu alana ilişkin işlem türü listesinden
seçim yapılmak suretiyle doldurulur. “Matrah” alanına, işlemin KDV hariç bedeli, “Oran” alanına işlemin
tabi olduğu KDV oranı girilir. Alıcı tarafından tevkif edilen KDV tutarını gösteren “Vergi” alanı, ebeyanname programı tarafından hesaplanır.
İsteğe bağlı tam tevkifat uygulaması kapsamındaki işlemleri yapan satıcı mükellefler ilgili döneme ait 1
No.lu KDV Beyannamesinin iki ayrı bölümüne kayıt yapar. Birinci kayıt, “Matrah” kulakçığında “İsteğe
Bağlı Tam Tevkifat Uygulanan İşlemler” tablosuna; ikinci kayıt “İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran
İşlemler” kulakçığında “İsteğe Bağlı Tam Tevkifat Kapsamına Giren İşlemler” tablosuna yapılır.
İsteğe bağlı tam tevkifata tabi tutulan KDV ile sınırlı olmak üzere satıcıya KDV iadesi yapılabilir. Bu
uygulamadan kaynaklanan KDV iade talepleri, her bir işlem için Tebliğin (I/C-2.1.5.) bölümünde yer
alan usul ve esaslar çerçevesinde yerine getirilir. İade taleplerinin yerine getirilmesinde, alıcı
tarafından 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilen ve tahakkuk ettirilen KDV’nin ödenmiş
olması vergi dairesince aranır.
Bu uygulama kapsamında işlemi bulunanlar düzeltme işlemleri bakımından Tebliğin (I/C2.1.4.), tevkifata tabi tutulan verginin iadesi bakımından Tebliğin (I/C-2.1.5.), bildirim ve müteselsil
sorumluluk bakımından Tebliğin (I/C-2.1.6.) bölümlerindeki açıklamalara tabidir.
3-) İmalatçılar Tarafından Yapılan Mal İhracında İhracat Bedeline Göre İade Uygulaması
Getirilmiştir.
Sektör ayrımı yapılmaksızın imal ettikleri malları doğrudan ihraç eden imalatçılar, ihracat teslimlerine
ilişkin olarak yüklendikleri KDV tutarına bakılmaksızın ihracat bedelinin %10’una kadar devreden KDV
tutarı ile sınırlı olarak iade talep edebileceklerdir.
Bu uygulama ihtiyari olup, uygulamadan Tebliğin (II/A-8.3.) bölümünde tanımlanan imalatçılar
faydalanabilir.
İmalatçılar bu uygulama kapsamındaki işlemlerini, ilgili dönem KDV beyannamesinin “İstisnalar-Diğer
İade Hakkı Doğuran İşlemler” kulakçığının “Tam İstisna Kapsamına Giren İşlemler” tablosunda 338
kodlu “İmalatçıların Mal İhracatları [KDVGUT-(II/A-1.1.4.2.)]” satırını kullanmak suretiyle beyan ederler.
Bu satırdaki “Yüklenilen KDV” sütununa, ihraç edilen mallara ilişkin yüklenilen KDV hesabı
yapılmaksızın, ihracat bedelinin %10’unu aşmamak kaydıyla iadeye konu olan KDV tutarı yazılır.
Öte yandan, ihraç edilen malların geri gelmesi halinde ithalat istisnasından faydalanılabilmesi için, bu
uygulama kapsamında iade edilen tutarların gümrük idaresine ödenmesi veya bu tutar kadar teminat
gösterilmesi gerekir.
İmalatçılar bu bölüm kapsamında, Tebliğin (II/A-8.3.) bölümünde belirtilen imalatçı belgelerinde yer
alan üretim kapasitesinde öngörülen ve imal edip ihraç ettikleri mallara ilişkin iade talep
edebilirler.
İmalatçı belgesinde yer alan üretim kapasitesine göre imal edilebilecek mallar ile bu kapsamda fason
olarak imal ettirilen mallar için bu uygulamadan yararlanılabilir. Dolayısıyla, imalatçı belgesindeki
üretim konusu malların tamamının fason olarak imal ettirilmesi, bu kapsamda iade uygulanmasına
engel değildir.
İmalatçılar, piyasadan hazır olarak satın alıp ihraç ettikleri mallar için bu uygulamadan
yararlanamamakla birlikte, söz konusu mallar için Tebliğin (II/A-1.1.4.1.) bölümü kapsamında
yüklenilen KDV’nin iadesini talep edebilirler.
Aynı dönemde imalatçıların 3065 sayılı Kanunun 11/1-c veya geçici 17 ncı maddeleri kapsamında ihraç
kaydıyla teslimlerinin de bulunması, doğrudan ihraç ettikleri mallar bakımından bu uygulamadan
yararlanmalarına engel teşkil etmez.
İmalatçıların doğrudan ihraç ettikleri malların bünyesinde yurtiçi veya yurtdışından KDV ödemeksizin
temin ettiği malların bulunması halinde, ihracat bedeline ilişkin iadenin hesabında, ihracat bedelinden
bu şekilde temin edilen malların bedeli düşülür. İade edilecek KDV kalan tutar dikkate alınarak
belirlenir.
Bu bölüm kapsamında iade talep eden imalatçıların, aynı ihracat teslimi ile ilgili olarak iadesini
alamadığı tutar için ayrıca yüklenilen KDV tutarına göre iade talep etmeleri mümkün değildir.
Ancak imalatçılar, bu uygulama yerine imal ettikleri ürünlerin ihracatına ilişkin olarak yüklenilen KDV’nin
iadesini Tebliğin (II/A-1.1.4.1.) bölümü kapsamında talep edebilirler.
Ayrıca bir dönem bu uygulamadan yararlanan mükellefler diğer dönemlerde yüklenilen KDV’nin iadesi
uygulamasından faydalanabilirler.
Düzenleme 1.5.2022 tarihinden itibaren yapılacak işlemlere ilişkin iade taleplerine uygulanmak üzere
yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.,
4-) Demir-Çelik Ürünlerinin Teslimine 4/10 KDV tevkifatı getirilmiştir.
Demir-çelik ve alaşımlarından mamul, Tebliğin (I/C-2.1.3.3.8.2.) bölümünde belirtilen ürünlerin,
Tebliğin (I/C-2.1.3.1/a ve b) bölümlerinde sayılanlara tesliminde (4/10) oranında
KDV tevkifatı uygulanacaktır.
Demir-çelik ve alaşımlarından mamul ürünlerin, ithalatçılar tarafından yapılan teslimleri ile münhasıran
cevherden üretilenlerinin üreticiler tarafından ilk tesliminde tevkifat uygulanmaz, bu safhalardan
sonraki el değiştirmelerde ise tevkifat uygulanır. Bununla birlikte, demir-çelik ve alaşımlarından mamul
ürünlerin hurdadan, diğer hammaddelerden veya hurda, cevher ve diğer hammaddeler birlikte
kullanılarak üretilmesi halinde bu ürünlerin ilk üreticilerinin teslimi dâhil her safhasındaki
teslimlerinde tevkifat uygulanır.
İthalatçılar tarafından yapılan teslimlere ilişkin düzenlenen faturada “Teslim edilen mal doğrudan ithalat yoluyla temin edildiğinden tevkifat uygulanmamıştır.” açıklamasına ve ithalata ilişkin fatura ve gümrük beyannamesi bilgilerine yer verilir. Cevherden üretim yapanlar ise düzenlenen faturada “Teslim edilen mal firmamızca münhasıran cevherden üretildiğinden tevkifat uygulanmamıştır.” açıklamasına yer vermek suretiyle tevkifat uygulanmaksızın işlem yapar.
Tevkifat kapsamına; cevherden, hurdadan veya diğer hammaddelerden üretilen demir-çelik ve
alaşımlarından mamul her türlü uzun (çubuk, inşaat demiri, profil, kangal demir, filmaşin, tel, halat,
hasır, boru, lama vb.) veya yassı (levha, sıcak haddelenmiş yassı ürünler, soğuk haddelenmiş yassı
ürünler ve kaplanmış yassı ürünler vb.) demir-çelik ve alaşımı ürünler girmektedir. Demir-çelik ve
alaşımlarından mamul eşya (kapı, kapı kolu, köşebent, vida, somun, vida soketi, dübel, kilit,
çivi, flanş, maşon, dirsek, kanca, menteşe, yay, bilya, rulman, zincir vb.)
teslimlerinde tevkifat uygulanmaz.
Düzenleme 1.5.2022 tarihinden itibaren yürürlüğe girecektir.
1-) Demir-çelik Külçe teslimleri KDV tevkifatı kapsamına alınmıştır.
Demir-çelik Külçe teslimleri 1.5.2022 tarihinden itibaren 7/10 KDV tevkifatına tabi tutulacaktır.
2-) 5.000 TL olan İade sınırı tutarı 10.000 TL’ye yükseltilmiştir.
Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği Genelinde Vergi İnceleme Raporu veya YMM Raporu
aranmaksızın mahsuben veya nakden gerçekleştirilebilecek İade sınırı tutarı olarak belirlenen 5.000
TL’lik sınır tutar10.000 TL’ye yükseltilmiştir.
Düzenleme, 01.05.2022 tarihinden itibaren yapılacak işlemlere ilişkin iade taleplerine uygulanmak
üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Bilgilerinize sunulur.
Saygılarımızla…