M E V Z U A T B İ L G İ L E N D İ R M E S İ R K Ü L E R İ |
|
TARİH |
02.08.2021 |
SAYI |
2021 / 70 |
KONU |
CİNS TASHİHİ HARÇLARINA İLİŞKİN UYGULAMA DEĞİŞİKLİĞİ . |
CİNS TASHİHİ HARÇLARINA İLİŞKİN UYGULAMA DEĞİŞİKLİĞİ
ÖZET
7327 sayılı Kanunla Harçlar Kanununda yapılan değişiklikle, Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı tarifenin “I-Tapu işlemleri” başlıklı bölümünün 13/a fıkrasında yer alan cins tashihi harçlarının, belediyelerce yapı kullanma izninin (iskan belgesinin) verilmesinden önce vergi dairesine ödenmesi uygulamasına son verildi ve söz konusu harçların belediyelerce yapı kullanma izin harcı ile birlikte makbuz karşılığı peşin olarak tahsil edilmesi sağlandı. Bu değişikliklerle ilgili olarak 88 seri No.lu HARÇLAR KANUNU GENEL TEBLİĞİ ile açıklama ve düzenlemeler yapıldı. Buna göre belediyeler tarafından peşin olarak tahsil olunan cins tashihi harçları, bir örneği Tebliğin ekinde yer alan “Belediyelerce Tahsil Edilen Cins Tashihi Harcına İlişkin Bildirim” ile belediyenin muhtasar yönünden bağlı olduğu vergi dairesine/mal müdürlüğüne, tahsil edildiği günün akşamına kadar bildirilip ödenecektir. Cins tashihi harçlarını tahsil eden belediyeler, “Belediyelerce Tahsil Edilen Cins Tashihi Harcına İlişkin Bildirim”i elektronik ortamda göndermek zorundadırlar. Cins tashihi harcının tamamını almadan işlem yapan belediye görevlileri ve harcın tahsiline yetkili belediyeler, harcın ödenmesinden mükelleflerle birlikte müteselsilen sorumludur.
19 Haziran 2021 tarihli ve 31516 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7327 sayılı İCRA VE
İFLÂS KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN’un
9’uncu maddesi ile aşağıdaki değişiklik yapılmıştı.
“MADDE 9 – 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununun mükerrer 69 uncu maddesinin
üçüncü fıkrasında yer alan “vergi dairesine” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır”
Bu düzenleme sonucunda 492 sayılı Kanunun mükerrer 69’uncu maddesi aşağıdaki gibi
olmuştu.
“Mükerrer Madde 69 – (Ek: 2/1/1982 - 2588/12 md.)
Tapu ve kadastro idareleri, devredenin ve iktisap edenin adı ve adresi ile gayrimenkulün
harca esas tutulan değerini ve vasıflarını, noterler de düzenledikleri veya tasdik ettikleri
gayrimenkullerin zilyetlik devir sözleşmelerinin birer örneğini şekli ve muhtevası Maliye
Bakanlığınca tespit edilecek listelerle birlikte işlemin yapıldığı tarihi izleyen ay başından
itibaren en geç 15 gün içinde ilgili vergi dairesine bildirmekle mükelleftirler.
Bu Kanuna göre bildirme mecburiyetini yerine getirmeyenler hakkında 213 sayılı Vergi Usul
Kanununun 150'nci maddesinin 1, 2 ve 3'üncü bentlerinde yazılı olanlar için uygulanan ceza
hükmolunur.
(Değişik: 4/12/1985-3239/93 md.) Belediyeler ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığının ilgili
memurları arsa, arazi veya bina üzerine yeniden inşa edilen binalarla ilgili yapı kullanma
iznini (iskan belgesini) vermeden önce, vergi dairesine gerekli harcın ödendiğini gösterir
belgeleri talep etmeye mecburdurlar.”
Yine 7327 sayılı 10’uncu maddesi ile aşağıdaki değişiklik yapılmıştı.
MADDE 10 – 492 sayılı Kanunun 132'nci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Bu Kanuna bağlı (4) sayılı tarifenin “I- Tapu işlemleri:” başlıklı bölümünün 13 numaralı
fıkrasının (a) bendine göre tahsil edilmesi gereken cins tashihi harcı, ilgili belediyesince yapı
kullanma izni harcı ile birlikte makbuz karşılığı peşin olarak tahsil edilir. Bu suretle tahsil olunan
harçlar; şekil, içerik ve muhteviyatı Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen bir bildirim ile
cins tashihi harcının tahsiline yetkili vergi dairesine, tahsil edildiği günün akşamına kadar
bildirilip ödenir. Tahsil edilen harçların ilgili vergi dairesine süresinde ödenmemesi durumunda,
harç ilgili belediyeden 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilir. Süresinde
vergi dairesine beyan edilmeyen tutarlar hakkında 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul
Kanunu hükümleri uygulanır. İşlemden doğan harçları tamamen almadan işlem yapan
belediye personeli ve ilgili belediyeler harcın ödenmesinden mükelleflerle birlikte müteselsilen
sorumludur.”
Bu düzenleme sonucunda 492 sayılı Kanunun 132’nci maddesi aşağıdaki gibi olmuştu.
Harçları almaya yetkili daireler:
Madde 132 – Bu kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde harçlar, harca mevzu olan işlemleri
yapan daireler tarafından tahsil olunur.
Maliye Bakanlığı lüzum gördüğü takdirde harçları doğrudan doğruya vergi dairelerince tahsil ettirmeye
yetkilidir.
(Ek fıkra: 15/7/2016-6728/34 md.) Bu Kanuna bağlı (1) sayılı tarifenin “C) Ticaret sicili harçları:” başlıklı
bölümünde yazılı ticaret sicili işlemlerine ilişkin harçlar, ticaret ve sanayi odaları veya ticaret odaları
veyahut ilgili odalar tarafından makbuz karşılığı peşin olarak tahsil edilir. Bu suretle tahsil olunan bir
aya ait harçlar şekil, içerik ve muhteviyatı Maliye Bakanlığınca belirlenen bir bildirim ile ticaret sicili
müdürlüğünü bünyesinde bulunduran odanın muhtasar yönünden bağlı olduğu vergi dairesine, izleyen
ayın on beşinci günü akşamına kadar bildirilip ödenir. Tahsil edilen harçların ilgili vergi dairesine
süresinde ödenmemesi durumunda, harç ilgili odadan 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilir. Süresinde vergi
dairesine beyan edilmeyen tutarlar hakkında 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümleri uygulanır.
İşlemden doğan harçları tamamen almadan işlem yapan ticaret sicili müdürlüğü görevlileri ve ilgili
odalar harcın ödenmesinden mükelleflerle birlikte müteselsilen sorumludur.
(Ek fıkra:9/6/2021-7327/10 md.) Bu Kanuna bağlı (4) sayılı tarifenin “I- Tapu işlemleri:” başlıklı
bölümünün 13 numaralı fıkrasının (a) bendine göre tahsil edilmesi gereken cins tashihi harcı, ilgili
belediyesince yapı kullanma izni harcı ile birlikte makbuz karşılığı peşin olarak tahsil edilir. Bu suretle
tahsil olunan harçlar; şekil, içerik ve muhteviyatı Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen bir bildirim
ile cins tashihi harcının tahsiline yetkili vergi dairesine, tahsil edildiği günün akşamına kadar bildirilip
ödenir. Tahsil edilen harçların ilgili vergi dairesine süresinde ödenmemesi durumunda, harç ilgili
belediyeden 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilir. Süresinde vergi dairesine beyan
edilmeyen tutarlar hakkında 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümleri uygulanır.
İşlemden doğan harçları tamamen almadan işlem yapan belediye personeli ve ilgili belediyeler harcın
ödenmesinden mükelleflerle birlikte müteselsilen sorumludur.
Bu değişikliklerle ilgili olarak 29 Temmuz 2021 tarihli ve 31552 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanan 88 seri No.lu HARÇLAR KANUNU GENEL TEBLİĞİ ile aşağıdaki açıklama ve
düzenlemeler yapılmıştır.
1) 7327 sayılı Kanunla Harçlar Kanununun mükerrer 69 uncu maddesinde yapılan
değişiklik ve 132 nci maddesine eklenen hükümle, Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı
tarifenin “I-Tapu işlemleri” başlıklı bölümünün 13/a fıkrasında yer alan cins tashihi
harçlarının, belediyelerce yapı kullanma izninin (iskan belgesinin) verilmesinden önce
vergi dairesine ödenmesi uygulamasına son verilmekte, söz konusu harçların
belediyelerce yapı kullanma izin harcı ile birlikte makbuz karşılığı peşin olarak tahsil
edilmesi sağlanmaktadır.
2) Belediyeler tarafından peşin olarak tahsil olunan cins tashihi harçları, bir örneği Tebliğin
ekinde yer alan “Belediyelerce Tahsil Edilen Cins Tashihi Harcına İlişkin Bildirim” ile
belediyenin muhtasar yönünden bağlı olduğu vergi dairesine/mal müdürlüğüne, tahsil
edildiği günün akşamına kadar bildirilip ödenir.
3) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin Hazine ve Maliye
Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden, cins tashihi harçlarını tahsil eden belediyelere,
“Belediyelerce Tahsil Edilen Cins Tashihi Harcına İlişkin Bildirim”i 30/9/2004 tarihli ve
25599 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği Sıra
No:340 ve 3/3/2005 tarihli ve 25744 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Vergi Usul
Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:346)’n de yer alan usul ve esaslar doğrultusunda
elektronik ortamda gönderme zorunluluğu getirilmiştir. Bildirimin süresinde elektronik
ortamda gönderilmemesi durumunda, 213 sayılı Kanunun ilgili ceza hükümleri tatbik
olunur.
4) “Belediyelerce Tahsil Edilen Cins Tashihi Harcına İlişkin Bildirim”i, mevcut şifresi
bulunan belediyelerin daha önce beyannamelerin elektronik ortamda gönderilebilmesi
için kendilerine verilmiş olan kullanıcı kodu, parola ve şifreleri ile; mevcut şifresi
bulunmayan belediyelerin ise muhtasar yönünden bağlı oldukları vergi dairesine/mal
müdürlüğüne müracaat etmeleri durumunda kendilerine verilecek olan kullanıcı kodu,
parola ve şifreleri ile elektronik ortamda göndermeleri gerekmektedir.
5) Harç bildiriminin süresi içinde verilmemesi durumunda, ilgili belediyeler hakkında 213
sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılır.
6) Bildirim ile bildirilen harcın süresinde ödenmemesi halinde, 21/7/1953 tarihli ve 6183
sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre harcın ilgili
belediyeden takip ve tahsili sağlanır.
7) Cins tashihi harcının tamamını almadan işlem yapan belediye görevlileri ve harcın
tahsiline yetkili belediyeler, harcın ödenmesinden mükelleflerle birlikte müteselsilen
sorumludur.
8) Tapu müdürlükleri tarafından 492 sayılı Kanuna bağlı (4) sayılı tarifenin I/13-a fıkrası
kapsamında yapılacak cins değişikliği işlemlerinde, söz konusu harcın belediyelerce
verilen bildirime dahil edilip edilmediği kontrol edilir, işleme konu cins tashihi harcının
bildirime dahil edilmediği veya eksik dahil edildiğinin tespiti durumunda, bu durum söz
konusu harcın tahsili için belediyenin muhtasar yönünden bağlı bulunduğu vergi
dairesine/mal müdürlüğüne bildirilir.
9) Yapı kullanım izninin belediyeler dışında valilikler ve diğer kurum/kuruluşlarca verildiği
durumlarda, cins tashihi harçlarının vergi dairelerince tahsiline 14/3/2009 tarihli ve
27169 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Harçlar Kanunu Genel Tebliği (Seri No:
59)’nde belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde devam edilecektir.
Bu düzenleme aşağıdaki gibidir.
Bilindiği gibi, 3194 sayılı İmar Kanununun[3] 30 uncu maddesinde, yapı kullanma izninin
belediye veya valiliklerce verileceği belirtilmiş, 492 sayılı Harçlar Kanununun mükerrer 69
uncu maddesinin son fıkrasında da, "Belediyeler ve Bayındırlık ve İskân Bakanlığının ilgili
memurları arsa, arazi veya bina üzerine yeniden inşa edilen binalarla ilgili yapı kullanma izni
(iskân belgesini) vermeden önce, vergi dairesine gerekli harcın ödendiğini gösterir belgeleri
talep etmeye mecburdurlar." hükmüne yer verilmiştir.
Buna göre, belediyeler veya valilikler, yapı kullanma izni verilmeden önce EK-1'de yer alan
belgeyi düzenleyerek, harcın tahsilini sağlamak üzere mükellefi ilgili vergi dairesine/mal
müdürlüğüne yönlendirecektir.
EK-1'deki belgeye dayalı olarak vergi dairesi/mal müdürlüğünce tahsil edilen harca ilişkin
olarak düzenlenen EK-2'deki belge olmaksızın, yalnızca vergi dairesi alındısının ibraz
edilmesi halinde yapı kullanma izni verilmeyecektir.
Bilgilerinize sunulur.
Saygılarımızla…