M E V Z U A T B İ L G İ L E N D İ R M E S İ R K Ü L E R İ |
|
TARİH |
18.08.2021 |
SAYI |
2021 / 78 |
KONU |
2021 YILINDA UYGULANACAK ASGARİ ÜCRET DESTEĞİ İLE İLGİLİ USUL VE ESASLAR AÇIKLANDI. |
2021/28 sayılı SGK Genelgesinde açıklandığı üzere;
ÖZET
1) 2021 yılında, 2021 yılı öncesi tescil edilen işyerleri için prime esas günlük kazancı 147 TL, toplu iş sözleşmesi uygulanan özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 294 TL ve Linyit ve Taşkömürü çıkarılan işyerleri için 392 TL ve altında olan, 2021 yılında tescil edilen işyerleri için ise uzun vadeli sigorta kollarına tabi tüm sigortalıların çalışma gün sayısının; günlük 2,50 TL ile çarpılması sonucu bulunacak tutar kadar asgari ücret desteği sağlanacaktır.
2) SGK’nın denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde veya mahkeme kararları neticesinde ya da kamu kurum ve kuruluşlardan alınan yazılardan 2021/Ocak ila 2021/Aralık döneminde ilgili ayda toplam 2021 yılına ait aylık brüt asgari ücretin onda birini (357,75 TL'yi) geçmeyecek tutarda eksik prime esas kazanç bildirimi yapıldığının veya hiç bildirim yapılmadığının tespiti durumunda SGK tarafından işverene yapılacak ihtar üzerine on beş günlük süre içinde söz konusu eksikliği gideren işyerlerinde 2021 yılı asgari ücret desteğinden yararlanılacaktır. Tespit edilen eksikliğin on beş günlük sürenin dışında giderilmesi halinde söz konusu işyerinde 2021 Ocak ila 2021 Aralık ayları/dönemleri için destekten yararlanılamayacağı gibi yararlanılmış olması halinde, yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte işverenden geri alınacaktır.
3) Asgari ücret desteğiyle sağlanacak indirim tutarı, takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir.
UYGULAMANIN USUL VE ESASLARI:
Asgari ücret desteğinin usul ve esasları geçmiş yıllarda olduğu gibi 01.01.2021 tarihinden önce tescil edilen işyerleri için farklı, 2021 yılında tescil edilen (01.01.2021 tarihinden önce tescil edilmesine karşılık 2020 yılında hiç bildirim yapılmayan işyerleri de 2021 yılında tescil edilen işyerleri gibi değerlendirilecektir)işyerleri bakımından farklı olarak belirlenmiştir. Aşağıda her iki durum için öngörülen usul ve esaslar açıklanmıştır.
5018 sayılı kanunun 1 sayılı cetvelinde yer alan Genel Bütçeye Dahil Kuruluşlar dışındaki tüm işverenler, uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) tabi olan sigortalılar için verilen aylık prim ve hizmet belgelerinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinden dolayı anılan madde hükümlerinden yararlanılacaktır. Dolayısıyla uzun vadeli sigorta kollarına tabi tutulmayan sigortalılar bakımından söz konusu uygulamadan yararlanılması mümkün bulunmamaktadır. Buna göre uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) tabi olan sigortalılar için verilen 1, 4, 5, 6, 13, 14, 20,
24, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 47, 51, 52, 53, 54, 55, 90, 91, 92 nolu belge
türlerinden dolayı asgari ücret desteğinden yararlanılacaktır. Dolayısıyla uzun vadeli sigorta kollarına tabi tutulmayan sigortalılar bakımından söz konusu uygulamadan yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
toplam prim ödeme gün sayılarını geçmemek üzere 2021 yılının cari ayında uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinden bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları esas alınacaktır. 2021 yılından önce Kanun kapsamına alınmış ancak 2020 yılında sigortalı çalıştırmamış veya 2020 yılının en son bildirim yapılan ayını takip eden aydan 2020 yılı sonuna kadar hiç bildirim yapılmayan işyerleri hakkında 2021 yılında tescil edilmiş/edilecek olan işyerlerine ilişkin iş ve işlemlere göre uygulama yapılacaktır.
Ayrıca, 2020 yılının aynı ve müteakip aylarında bildirimde bulunulmamış veya bildirimde bulunulmuş olmasına rağmen;
- (0) gün (0) kazanç bildirilmiş olması halinde,
yapılan bildirimlerin uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin belge türleri dışında yapılmış olması halinde, bu ayı takip eden ilk bildirim yapılmış ayın APHB’deki (Aylık prim Hizmet Belgesi) / MUHSGK’daki (Muhtasar ve prim hizmet beyannamesi) bildirimleri esas alınacaktır. Takip eden ay/aylarda da bildirim yapılmamış olması halinde bildirim yapılmayan dönemler hakkında ilk defa 2021 yılında tescil edilmiş işyeri gibi işlem yapılacaktır.
ÖRNEK 1:
2020 YILINDA BİLDİRİM YAPILAN AYLAR |
BİLDİRİM DURUMU |
2021 YILINDA BİLDİRİM YAPILAN AYLAR |
Ocak |
Bildirim var |
Ocak |
Şubat |
Bildirim var |
Şubat |
Mart |
Bildirim var |
Mart |
Nisan |
Bildirim yok |
Nisan |
Mayıs |
Bildirim yok |
Mayıs |
Haziran |
Bildirim yok |
Haziran |
Temmuz |
Bildirim yok |
Temmuz |
Ağustos |
Bildirim var |
Ağustos |
Eylül |
Bildirim yok |
Eylül |
Ekim |
Bildirim yok |
Ekim |
Kasım |
Bildirim yok |
Kasım |
Aralık |
Bildirim yok |
Aralık |
Bu durumda Asgari ücret desteğinin hesabından, 2021 yılı Ocak, Şubat ve Mart ayları için 2020 yılı Ocak, Şubat ve Mart ayları, 2021 yılı Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz ve Ağustos ayları için 2020 yılı Ağustos ayında bildirilen günlük sigorta primine esas kazanç tutarı 147 TL, toplu iş sözleşmesi uygulanan özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 294 TL ve Linyit ve Taşkömürü çıkarılan işyerleri için 392 TL ve altında olan sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları esas alınacaktır. 2021/Eylül, Ekim, Kasım ve Aralık ayları için 2020 yılında SGK’ya bildirim yapılmadığından 2021/ Eylül, Ekim, Kasım ve Aralık aylarında SGK’ ya verilen APHB veya MPHB’den bildirilen gün sayısı, asgari ücret desteği hesaplamasında dikkate alınacaktır.
1) Asgari ücret desteğine esas günlük tutarın belirlenmesinde 2020 yılı Ocak ila Aralık ayı/döneminde uzun vadeli sigorta kollarından aylık prim ve hizmet belgeleri veya muhtasar ve prim hizmet beyannameleri ile bildirimi yapılan 5510 sayılı kanunun 4/1-a kapsamındaki sigortalı sayısı esas alınacaktır.
Buna göre, 2021 yılı öncesi tescil edilen işyerleri için, 2020 yılının aynı ayına ilişkin SGK’ya verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde prime esas günlük kazancı 147 TL, toplu iş sözleşmesi uygulanan özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 294 TL ve Linyit ve Taşkömürü çıkarılan işyerleri için 392 TL ve altında olan sigortalıların,
çalışma gün sayısının; günlük 2,50 TL ile çarpılması sonucu bulunacak tutar kadar asgari ücret desteği sağlanacak ve takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir.
Ancak SGK’nındenetim vekontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde veya mahkemekararlarıneticesindeyadakamukurumvekuruluşlardanalınanyazılardan2021/Ocak ila 2021/Aralık döneminde ilgili ayda toplam 2021 yılına ait aylık brütasgariücretinondabirini(357,75TL'yi)geçmeyecektutardaeksikprimeesaskazançbildirimiyapıldığınınveyahiçbildirimyapılmadığınıntespitidurumundaSGKtarafından işverene yapılacak ihtar üzerine on beş günlük süre içinde söz konusu2021 yılı asgari ücret desteğinden yararlanılacaktır.Tespit edilen eksikliğin on beş günlük sürenin dışında giderilmesi halinde söz konusuişyerinde2021Ocakila2021Aralıkayları/dönemleriiçindestektenyararlanılamayacağıgibiyararlanılmışolmasıhalinde,yararlandırılantutarlargecikmezammıvegecikmecezasıilebirlikteişverendengerialınacaktır.
ÖRNEK 2: (A) işverenine ait işyerinde 13/7/2021 tarihinde SGK’nın denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan denetim sonucunda 2021 yılı Nisan ayında Kuruma bildirilen bir sigortalının bu ayda 125,00 TL tutarında prime esas kazanç tutarının eksik bildirildiğinin tespit edildiği, işverenin söz konusu prime esas kazanç eksikliğini, Kurumca yapılacak yazılı ihtar üzerinde 15 günlük süre içinde tamamladığı varsayıldığında, 2021/Ocak ila 2021/Aralık ayı için aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde bildirilen tüm sigortalılarından dolayı destekten yararlanmaya devam edilecektir.
kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından bildirilen sigortalıların sayısının, 2020 yılı Ocak ila Aralık ayı/döneminde aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 4/1-a kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının altında olması halinde, en az sigortalı sayısının altında bildirim yapılan ayda/aylarda destekten yararlanılamayacaktır.
Buna göre; destekten yararlanılacak aydaki/dönemdeki sigortalı sayısı ile en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının tespitinde;
ÖRNEK 3: (A) işvereni tarafından 2020 yılı Ocak ila Aralık ayı/döneminde aylık prim ve hizmet belgeleri veya muhtasar ve prim hizmet beyannameleri ile bildirimi yapılan sigortalıların durumu aşağıdaki gibidir.,
Ay/Dönem |
Uzun Vadeli Sigorta Kollarına Tabi Sigortalı Sayısı |
Sosyal Güvenlik Destek Primine Tabi Sigortalı Sayısı |
0 (Sıfır) Gün Bildirim Yapılan Sigortalı Sayısı |
Toplam Sigortalı Sayısı |
2020/Ocak |
30 |
1 |
1 |
32 |
2020/Şubat |
29 |
1 |
2 |
32 |
2020/Mart |
29 |
3 |
2 |
34 |
2020/Nisan |
28 |
5 |
3 |
36 |
2020/Mayıs |
29 |
4 |
0 |
33 |
Ay/Dönem |
Uzun Vadeli Sigorta Kollarına Tabi Sigortalı Sayısı |
Sosyal Güvenlik Destek Primine Tabi Sigortalı Sayısı |
0 (Sıfır) Gün Bildirim Yapılan Sigortalı Sayısı |
Toplam Sigortalı Sayısı |
2020/Haziran |
30 |
4 |
1 |
35 |
2020/Temmuz |
32 |
1 |
2 |
35 |
2020/Ağustos |
30 |
5 |
3 |
38 |
2020/Eylül |
32 |
4 |
1 |
37 |
2020/Ekim |
33 |
3 |
2 |
38 |
2020/Kasım |
33 |
3 |
2 |
38 |
2020/Aralık |
33 |
3 |
2 |
38 |
Buna göre; sosyal güvenlik destek primine tabi çalışan sigortalılar ile 0 (Sıfır) gün bildirim yapılan sigortalılar en az sigortalı bildirimi yapılan ayın/dönemin tespitinde dikkate alınmadığından, işyerinin uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan 2020/Nisan ayındaki/dönemindeki sigortalı sayısı (28) baz alınacaktır.
(A) işvereni tarafından 2021 yılı ocak ila aralık aylarında/dönemlerinde aylık prim ve hizmet belgeleri veya muhtasar ve prim hizmet beyannameleri ile bildirimi yapılan sigortalıların durumu aşağıdaki gibidir.
Ay/Dönem |
Uzun Vadeli Sigorta Kollarına Tabi Sigortalı Sayısı |
Sosyal Güvenlik Destek Primine Tabi Sigortalı Sayısı |
0 (Sıfır) Gün Bildirim Yapılan Sigortalı Sayısı |
Toplam Sigortalı Sayısı |
Destekten Yararlanma Durumu |
2021/Ocak |
26 |
3 |
0 |
29 |
Hayır |
2021/Şubat |
28 |
2 |
0 |
30 |
Evet |
2021/Mart |
27 |
2 |
0 |
29 |
Hayır |
2021/Nisan |
23 |
1 |
5 |
29 |
Evet |
2021/Mayıs |
23 |
1 |
5 |
29 |
Evet |
2021/Haziran |
23 |
1 |
5 |
29 |
Evet |
2021/Temmuz |
28 |
1 |
0 |
29 |
Evet |
2021/Ağustos |
28 |
1 |
0 |
29 |
Evet |
2021/Eylül |
27 |
2 |
0 |
29 |
Hayır |
2021/Ekim |
29 |
0 |
0 |
29 |
Evet |
2021/Kasım |
28 |
1 |
0 |
29 |
Evet |
2021/Aralık |
27 |
2 |
0 |
29 |
Hayır |
Bu durumda, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışan sigortalılar destekten yararlanılacak aydaki/dönemdeki bildirim yapılan sigortalı sayısının tespitinde dikkate alınmamakla birlikte 0 (sıfır) gün bildirim yapılan sigortalılar için eksik gün kodu 18-Kısa Çalışma Ödeneği seçildiği için destekten yararlanılacak aydaki/dönemdeki bildirim yapılan sigortalı sayısının tespitinde dikkate alındığından en az bildirim yapılan 2020/Nisan ayındaki/dönemindeki sigortalı sayısının (28) altında bildirim yapılan 2021/Ocak, Mart, Eylül ve Aralık aylarında destekten yararlanılamayacaktır.
Ayrıca ilgili aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde mükerrer kaydı olanlar, birden fazla belge türü/kanun türü ile bildirilmiş olanlar, dikkate alınmayacak, ay içinde işe giren veya işten çıkan sigortalılar hesaplamaya dahil edilecektir.
5018 sayılı kanunun 1 sayılı cetvelinde yer alan Genel Bütçeye Dahil Kuruluşlar dışındaki tüm işverenler, uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) tabi olan sigortalılar için verilen aylık prim ve hizmet belgelerinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinden dolayı anılan madde hükümlerinden yararlanılacaktır. Dolayısıyla uzun vadeli sigorta kollarına tabi tutulmayan sigortalılar bakımından söz konusu uygulamadan yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
ÖRNEK 4:
01.05.2021 tarihinde tescil edilen Z Şirketi
2021 YILI BELGE TÜRLERİ |
SİGORTALILAR |
2021 YILI GÜN SAYISI |
TOPLAM SPEK TUTARI |
1 No.lu Belge Türü |
A sigortalısı |
30 gün |
3.600 |
1 No.lu Belge Türü |
B sigortalısı |
30 gün |
5.000 |
1 No.lu Belge Türü |
C sigortalısı |
30 gün |
6.000 |
1 No.lu Belge Türü |
D sigortalısı |
30 gün |
30.000 |
2 No.lu Belge Türü |
E sigortalısı |
30 gün |
3.600 |
Örnekte görüleceği üzere işyeri 2021 yılında tescil edildiği için SPEK alt sınırı ile SPEK üst sınırı üzerinde olan tüm sigortalılar yönünden asgari ücret desteği verileceğinden, işveren A, B, C sigortalılar yönünden asgari ücret desteğinden yararlanacakken, SPEK üst sınırı üzerinden bildirim yapılan D sigortalısı ile 2 no.lu belge türünden bildirilen sigortalı yönünden asgari ücret desteğinden yararlanamayacaktır. Buna göre işveren 90x 2,5= 225 TL asgari ücret desteği alacaktır.
Buna göre, 2021 yılının destek verilecek ilgili ayında uzun vadeli sigorta kollarından aylık prim ve hizmet belgeleri veya muhtasar ve prim hizmet beyannameleri ile bildirimi yapılan 4'üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalı prim ödeme gün sayısının 2,50 TL rakamı ile çarpımı suretiyle hesaplanan destek tutarı, takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir.
2021 yılında tescil edilmiş/edilecek olan işyerleri ile 2021 yılından önce Kanun kapsamına alınmış ancak 2020 yılında sigortalı çalıştırmamış veya 2020 yılının en son bildirim yapılan ayını takip eden aydan 2020 yılı sonuna kadar hiç bildirim yapılmayan işyerleri için asgari ücret desteğinden yararlanılması bakımından;
5.3.Bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı,
Tespit edilen işverenlerin, asgari ücret desteğinden yararlanması mümkün bulunmadığı gibi 2021 yılında yararlanılmış destek tutarı olması halinde ise yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte geri alınacaktır.
Bu nedenle alt işverenler için uygulanacak olan asgari ücret desteğinin alt işverenlerin kendilerine ait alt işverenlik tescillerinin;
Asıl işveren ile alt işverenler bakımından destekten yararlanma usul ve esaslarının tespitinin ayrı ayrı yapılması nedeniyle, alt işverenlerin çalıştırdığı sigortalıların prime esas kazanç tutarlarını eksik bildirdiğinin, sigortalılarını kayıt dışı çalıştırdığının ya da bildirdiği sigortalının fiilen çalışmadığının tespit edilmesi halinde yalnızca ilgili alt işverenlerin destek tutarları geri alınacak, buna karşın asıl işverenin destek tutarı ise geri alınmayacaktır. Ancak asgari ücret desteğinin iptalinden dolayı alt işverene çıkacak borçlardan asıl işveren de müteselsilen sorumlu olacaktır.
Asıl işverenlerin alt işverenleriyle, alt işverenlerin ise birbirleriyle destekten yararlanmak için istihdamın kaydırılması şeklinde muvazaalı işlem yaptıklarının anlaşılması halinde bu işveren ve alt işverenler hakkında asgari ücret desteğine ilişkin hükümler uygulanmayacaktır.
5510 sayılı kanunun ek-9 maddesinin 1 inci fıkrası kapsamında sigortalı çalıştıran işverenler yukarıdaki bölümlerde açıklanan usul ve esaslar dahilinde aynı diğer işverenler gibi asgari ücret desteğinden yararlanırlar.
Asgari ücret desteği uygulamasında, devredilen veya intikal eden işyerleri bakımından işveren değişikliği üzerinde durulmaksızın işyeri bazında işlemlerin yapılması gerekmektedir.
Adres değişikliği nedeniyle gerek aynı il içinde başka bir ünitenin görev bölgesine ve gerekse bir ilden başka bir ile nakledilen işyerleri bakımından yeni işyeri dosyası tescil edildiğinden, adres değişikliği nedeniyle yeni tescil edilen işyerleri için işyerinin asgari ücret desteğinden nakledilen eski işyeri koşullarına göre yararlanması gerektiğinden, işyeri tescili aşamasında sigorta primleri teşvik uygulamasında olduğu gibi “adres değişikliği” seçeneği işaretlenmek suretiyle destekten yararlanılacaktır.
4447 sayılı Kanunun geçici 19 uncu maddesinde, “Bu maddeyle düzenlenen destek unsurundan yararlanmakta olan işverenler; aynı sigortalı için aynı dönemde diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamaz.” 4447 sayılı Kanunun geçici 26 ncı maddesinde, "Bu maddeyle sağlanan teşvikten yararlanmakta olan işverenler, bu teşvikten yararlanılan ayda aynı sigortalı için diğer sigorta primi indirimi, teşvik ve desteklerinden yararlanamaz.", 4447 sayılı Kanunun geçici 27'nci maddesinde, "Birinci fıkra uyarınca destekten yararlananları işe alan işverenler; aynı sigortalı için destekten yararlanılan süre boyunca, bu Kanun ile diğer kanunlarda diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanamaz.", 4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinde, "Birinci fıkra uyarınca destekten yararlananları işe alan işverenler; aynı sigortalı için destekten yararlanılan süre boyunca, bu Kanun ile diğer kanunlarda diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanamaz.", 4447 sayılı Kanunun geçici 30 uncu maddesinde, "Bu madde kapsamında prim desteğinden yararlanan işverenler; aynı sigortalı için destekten yararlanılan süre boyunca, bu Kanun ile diğer kanunlarda yer alan diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanamaz.", hükümleri yer almaktadır. Bu bağlamda, 4447 sayılı Kanunun geçici 19, 26, 27, 28 ve 30 uncu maddelerinde yer alan teşviklerden yararlanan sigortalılar için söz konusu teşviklerden yararlanılan aylarda asgari ücret desteğinden faydalanılamayacaktır. Ancak, 01/01/2021 tarihinden önce tescil edilmiş işyerleri bakımından 2020 yılının aynı ayında 4447 sayılı Kanunun geçici 19, 26, 27 ve 28 inci maddelerinde yer alan teşviklerden bildirilen sigortalılar bulunması halinde söz konusu sigortalılar asgari ücret desteğine esas gün sayısının hesabında dikkate alınacaktır.
5510 sayılı Kanuna geçici 80 inci maddesi uyarınca verilecek destek tutarı takip eden ayda tahakkuk edecek prim borçlarına mahsup edilecektir. İşverenlerimizin, ödeyecekleri prim miktarından fazla asgari ücret destek tutarı olması halinde, artan tutarlar sonraki aylarda ödenecek prim borçlarına mahsup edilecektir.
İşverenin 28.02.2022 tarihine kadar destekten yararlandığı işyerinden kaynaklı mahsup edilecek prim borcunun olmaması dolayısıyla alacaklı olması durumunda alacaklı olduğu tutar, işverenin Kuruma olan diğer borçlarına (idari para cezası dahil) mahsup edilecektir. Mahsup edilecek başka borcunun olmaması durumunda, 5510 sayılı Kanunun 88'inci maddesinin on altıncı fıkrası hükümleri dikkate alınacaktır.
Bilgilerinize sunulur.
Saygılarımızla…