|
M E V Z U A T B İ L G İ L E N D İ R M E S İ R K Ü L E R İ |
|
|
TARİH |
04.02.2022 |
|
SAYI |
2022 / 33 |
|
KONU |
KOOPERATİFLERİN DIŞ DENETİMİNDE 3568 SAYILI KANUNA TABİ MESLEK MENSUPLARININ GÖREVLENDİRİLMESİ. |
KOOPERATİFLERİN DIŞ DENETİMİNDE 3568 SAYILI KANUNA TABİ MESLEK MENSUPLARININ
GÖREVLENDİRİLMESİ.
ÖZET
KOOPERATİF VE ÜST KURULUŞLARININ DENETİMİNE DAİR YÖNETMELİK’de kooperatif
ve üst kuruluşlarının denetimleri ile birlik ve merkez birliklerinin denetim için yetkilendirilmesine
ilişkin usul ve esasları belirlenmiştir.
Yönetmelik uyarınca dış denetime tabi olan kooperatiflerin genel kurullarında, dış denetimi
yapmak üzere 3568 sayılı Kanuna tabi meslek mensupları görevlendirilebilecektir.
Bu Yönetmelik uyarınca dış denetime tabi olduğu halde söz konusu denetimi yaptırmayan
kooperatiflerin finansal tabloları, yönetim kurulu yıllık faaliyet raporu ve ibra konularında alınan
genel kurul kararları geçersiz kabul edilecektir.
Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 1 Şubat 2022 tarih ve 31737 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanan KOOPERATİF VE ÜST KURULUŞLARININ DENETİMİNE DAİR
YÖNETMELİK’de kooperatif ve üst kuruluşlarının denetimleri ile birlik ve merkez birliklerinin
denetim için yetkilendirilmesine ilişkin usul ve esasları belirlenmiştir.
Yönetmelik /4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’na tabi kooperatif ve üst
kuruluşlarında yapılacak denetimler ile 18/4/1972 tarihli ve 1581 sayılı Tarım Kredi
Kooperatifleri ve Birlikleri Kanununa tabi kooperatif ve üst kuruluşlarında yapılacak dış
denetimi ile 1/6/2000 tarihli ve 4572 sayılı Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri Hakkında Kanuna
tabi kooperatif ve üst kuruluşlarından bağımsız denetime tabi olmayanların dış denetimini
kapsamaktadır.
Yönetmelikte geçen;
-Dış denetim: Finansal tablolardaki bilgilerin, mevzuatta belirtilen esaslara uygunluğu
ve doğruluğu hususunda, denetim tekniklerinin uygulanarak defter, kayıt ve belgeler
üzerinden denetlenmesini ve değerlendirilerek rapora bağlanmasını,
-Dış denetçi: Bu Yönetmelik uyarınca yapılacak dış denetimi yürütecek, Kamu
Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilen
bağımsız denetçiler veya 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali
Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa tabi meslek mensupları veya ilgili
bakanlıkça denetim yetkisi verilen birliklerde/merkez birliklerinde dış denetimle görevli
personelini,
İfade etmektedir.
Yönetmelik uyarınca dış denetimin kapsamı Kooperatiflerin finansal tablolarının;
kooperatiflerin tabi olduğu 1163 sayılı Kanun, 6102 sayılı Kanun, 213 sayılı Kanun ve ilgili
mevzuatına göre hazırlanıp hazırlanmadığı, gelir ve giderlerinin dayanağını oluşturan
belgelerin ilgili mevzuata uygun olarak düzenlenip düzenlenmediği, gelir ve gider hesapları ile
bilanço hesaplarının defter, kayıt ve belgelerle uyumlu olup olmadığı hususlarıdır. Yönetim
kurulu yıllık faaliyet raporu içerisinde yer alan finansal bilgiler de dış denetimin kapsamı
içindedir.
Yönetmelikte Dış denetim yapabilecekler aşağıdaki gibi sayılmıştır.
a) Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilen
bağımsız denetçiler,
b) 3568 sayılı Kanuna tabi meslek mensupları,
c) İlgili Bakanlıkça dış denetimle yetkilendirilen, bağlı olunan merkez birlikleri veya merkez
birliği kurulamamışsa bağlı olunan birlikler,
Dış denetime tabi olan kooperatiflerin genel kurullarında, dış denetimi yapmak üzere birinci
fıkrada sayılanlardan biri seçilir.
Dış denetime tabi kooperatifler aşağıdaki gibidir:
(1) Aşağıdaki şartlardan birini sağlayan faal kooperatifler dış denetime tabidir:
a) Tarım satış, tarım kredi, esnaf ve sanatkârlar kredi ve kefalet, pancar ekicileri kooperatifleri.
b) Yapı ruhsatı alınmış ve ortak sayısı 100 veya daha fazla olan yapı, turizm geliştirme ve
gayrimenkul işletme konularında faaliyet gösteren kooperatifler.
c) Faaliyet konusuna bakılmaksızın 30 milyon Türk lirası ve üstü net satış hasılatı olan
kooperatifler.
ç) Faaliyet konusuna bakılmaksızın 2.000 ve daha fazla ortağı bulunan kooperatifler.
Kooperatifler art arda iki hesap döneminde birinci fıkranın (c) bendindeki şartı sağlamaları
durumunda, müteakip hesap döneminden itibaren dış denetime tabidir. Kooperatiflerin yıllık
net satış hasılatı hesaplanırken vergi mevzuatı çerçevesinde kamu idarelerine sunulmak
üzere hazırlanan son iki hesap dönemine ilişkin bilanço ve gelir tablosu dikkate alınır. Art arda
iki hesap döneminde yıllık net satış hasılatı birinci fıkranın (c) bendinde belirlenen rakamın
altında kalan kooperatifler müteakip hesap döneminden itibaren dış denetim kapsamından
çıkarılır. Ancak müteakip dönemde bu şartı sağlaması durumunda bir sonraki dönemde dış
denetim kapsamına dahil olur.
Kanuni yükümlülükleri nedeniyle 6102 sayılı Kanunun ilgili hükümleri kapsamında bağımsız
denetim yaptıran kooperatifler, bu Yönetmelik uyarınca yaptırmaları gereken dış denetimden
muaftır.
Bu Yönetmelik uyarınca dış denetime tabi olduğu halde söz konusu denetimi yaptırmayan
kooperatiflerin finansal tabloları, yönetim kurulu yıllık faaliyet raporu ve ibra konularında alınan
genel kurul kararları geçersizdir.
Bilgilerinize sunulur.
Saygılarımızla…