|
M E V Z U A T B İ L G İ L E N D İ R M E S İ R K Ü L E R İ |
|
|
TARİH |
16.05.2022 |
|
SAYI |
2022 / 69 |
|
KONU |
İHRACAT VE ÜRETİMDEN ELDE EDİLEN KAZANÇLAR İÇİN KURUMLAR VERGİSİNİN 1 PUAN İNDİRİMLİ UYGULANMASININ USUL VE ESASLARI BELİRLENDİ. |
İHRACAT VE ÜRETİMDEN ELDE EDİLEN KAZANÇLAR İÇİN KURUMLAR VERGİSİNİN 1 PUAN İNDİRİMLİ UYGULANMASININ USUL VE ESASLARI BELİRLENDİ.
ÖZET
22 Ocak 2022 tarihli ve 31727 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7351 sayılı Kanun ile;
⎯ İhracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına
⎯ Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların
münhasıran üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançlarına,
1 Ocak 2022 tarihinden, özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerde 2022 takvim yılında
başlayan özel hesap döneminin başından itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere
kurumlar vergisi oranının 1 puan indirimli uygulanmasına yönelik düzenlemede bulunulmuştu.
GİB tarafından yayımlanan 20 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğ ile uygulamanın usul
ve esasları hakkında açıklamalarda bulunulmuştur.
⎯ İhracat ve üretimden elde edilen kazançlar için kurumlar vergisi oranının 1 puan indirimli
uygulanmasına yönelik düzenlemeden 17 Mayıs 2022 (süre uzatımı ile 20 Mayıs 2022)
tarihine kadar verilmesi gereken 2022 yılı 1. Dönem Kurum Geçici Vergi
Beyannamelerinde yararlanılacaktır.
⎯ Mükelleflerin ihracat faaliyetlerinin yanı sıra diğer faaliyetlerinden elde ettiği
kazançlarının da bulunması halinde ihracattan kaynaklanan ve 1 puan indirim
uygulanacak matrah, ihracattan elde edilen kazancın ticari bilanço karına oranlanması
suretiyle tespit edilecektir. 1 puan indirim uygulanacak kazanç tutarı gerek ihracattan
elde edilen kazancı gerekse ilgili dönem safi kurum kazancını aşamayacaktır.
⎯ Sanayi sicil belgesini haiz olan ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumlar,
münhasıran bu üretim faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi
oranını 1 puan indirimli uygulayabileceklerdir.
⎯ Üretim ve ihracattan elde edilen kazanç, safi kurum kazancını aşamayacaktır.
⎯ Kanunun 32/A maddesi kapsamındaki indirimli vergi oranı, 1 puanlık indirimden sonra
uygulanacaktır.
⎯ Üretim faaliyetinden elde edilen kazanca, kurumlar vergisi oranının 1 puan indirimli
olarak uygulanması halinde, bu kazancın ihracata isabet eden kısmına ikinci defa
indirime yol açacak şekilde ayrıca 1 puan indirim uygulanmayacaktır.
22 Ocak 2022 tarihli ve 31727 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Bireysel Emeklilik Tasarruf
Ve Yatırım Sistemi Kanunu İle Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede
Değişiklik Yapılmasına Dair 7351 Sayılı Kanunun 15 inci maddesiyle 5520 sayılı Kurumlar
Vergisi Kanunu’nun 32 nci maddesine yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkralar eklenmiş ve yapılan
düzenlemeler uyarınca;
⎯ İhracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına,
⎯ Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların
münhasıran üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançlarına,
1 Ocak 2022 tarihinden, özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerde 2022 takvim yılında
başlayan özel hesap döneminin başından itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere
kurumlar vergisi oranının 1 puan indirimli uygulanmasına yönelik düzenlemede bulunulmuştu. Konuyla
ilgili açıklamalarımıza ise 22.01.2022/31 sayılı Sirkülerimizde yer verilmişti.
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32’inci maddesine eklenen 8,9 ve 10’uncu fıkralar aşağıdaki gibidir.
(7) İhracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi
oranı 1 puan indirimli uygulanır.
(8) Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran
üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanır.
Bu kazançların ihracata isabet eden kısmı için yedinci fıkra hükmüne göre ayrıca indirim
uygulanmaz.
(9) Yedinci ve sekizinci fıkralardaki indirimli oranlar, bu madde kapsamındaki diğer indirimler
uygulandıktan sonraki kurumlar vergisi oranı üzerine uygulanır.
Konuyla ilgili olarak 14.05.2022 tarih ve 31835 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 20 Seri No.lu
Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nde uygulamanın usul ve esasları hakkında açıklamalarda
bulunulmuştur. İhracat ve üretimden elde edilen kazançlar için kurumlar vergisi oranının 1 puan indirimli
uygulanmasına yönelik düzenlemeden 17/05/2022 tarihine kadar verilmesi gereken 2022 yılı 1. Dönem
Kurum Geçici Vergi Beyannamelerinde yararlanılacaktır.
Buna göre;
⎯ İhracat yapan kurumların münhasıran ihracat faaliyetinden elde ettikleri kazançları,
sanayi sicil belgesini haiz kurumların ise münhasıran üretim faaliyetinden elde ettikleri
kazançları söz konusu 1 puanlık indirime konu edilebilecektir.
⎯ Üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların üretim faaliyetinden elde ettikleri
kazançlarıyla sınırlı olmak üzere kurumlar vergisi oranının 1 puan indirimli olarak
uygulanabilmesi için ise bu kurumların; sanayi sicil belgesine sahip olma ve fiilen üretim
faaliyetiyle iştigal etme şartlarını birlikte sağlamaları gerekmektedir.
⎯ Hesap dönemi olarak takvim yılını kullanan mükellefler Tebliğde belirtilen şartları
sağlamak kaydıyla 01/01/2022 tarihinden itibaren üretim ve ihracat faaliyetlerinden elde
ettikleri kazançları için 1 puanlık bu indirimden yararlanabileceklerdir.
⎯ Mükelleflerin ihracat faaliyetlerinin yanı sıra diğer faaliyetlerinden elde ettiği
kazançlarının da bulunması halinde ihracattan kaynaklanan ve 1 puan indirim
uygulanacak matrah, ihracattan elde edilen kazancın ticari bilanço karına oranlanması
suretiyle tespit edilecektir. 1 puan indirim uygulanacak kazanç tutarı, gerek ihracattan
elde edilen kazancı gerekse ilgili dönem safi kurum kazancını aşamayacaktır.
⎯ Yurt dışından satın alınan malların Türkiye’ye girmeksizin başka bir ülkedeki müşteriye
satılmak suretiyle ihraç edilmesi halinde de bu faaliyetten elde edilen kazanç için 1 puan
indirimden yararlanılabilecektir.
⎯ Sanayi sicil belgesini haiz olan ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumlar,
münhasıran bu üretim faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi
oranını 1 puan indirimli uygulayabileceklerdir. Birden fazla konuda üretim faaliyetinde
bulunan mükelleflerin üretimden elde ettikleri kazancın tespitinde, üretim
faaliyetlerinden elde edilen kazançlar varsa üretimden doğan zararlar bir bütün olarak
değerlendirilecektir.
⎯ Sanayi sicil belgesini haiz mükelleflerin üretim faaliyetlerinin yanı sıra diğer
faaliyetlerinden elde ettiği kazançlar bulunması halinde, üretim faaliyetinden elde edilen
ve 1 puan indirim uygulanacak matrah, fiilen yapılan üretimden elde edilen kazancın
ticari bilanço karına oranlanması suretiyle tespit edilecektir.
⎯ Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden mükelleflerin ürettikleri
ürünlerin satışından elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı, üretilen ürünlerin
yurt içinde ve yurt dışında satılmasına göre ayrım yapılmaksızın, “üretim faaliyetinden
edilen kazanç” olarak bu Kanunun 32 nci maddesinin sekizinci fıkrası uyarınca 1 puan
indirimli uygulanacaktır.
⎯ Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32 nci maddesinin gerek yedinci gerekse sekizinci
fıkraları müstakilen bir bütün olup mükellefler tarafından bu kapsamda üretilen ürünlerin
satışından elde edilen kazancın bir kısmı veya tamamı ihracattan kaynaklansa bile bu
kazanca üretim faaliyetinden elde edilen kazanç olarak kurumlar vergisi oranı zaten 1
puan indirimli olarak uygulanacağı için, bu kazancın ihracata isabet eden kısmına ikinci
defa indirime yol açacak şekilde ayrıca 1 puan indirim uygulanmayacaktır.
⎯ Üretim ve ihracattan elde edilen toplam kazancın ticari bilanço karından fazla olması
halinde, bu Kanunun 32 nci maddesinin yedinci ve sekizinci fıkraları kapsamında 1
puan indirim uygulanacak matrah, üretim ve ihracat faaliyetinden elde edilen toplam
kazancın ayrı ayrı üretim ve ihracattan elde edilen kazanca oranına göre tespit
edilecektir. Her halükarda üretim ve ihracattan elde edilen kazanç, safi kurum kazancını
aşamayacaktır. Aynı durum ticari bilanço karının sıfır olmasına rağmen kurumlar vergisi
matrahının oluştuğu durumlar için de geçerli olacaktır.
- KVK 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendi
1 kapsamında kurumlar vergisi matrahının
tespitinde indirim olarak dikkate alınmış olması halinde, ihracat kazancının zaten söz konusu
------------------------------------------------------------
1 ğ) (Ek: 31/5/2012-6322/36 md.) Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara
Türkiye’de verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe
kaydı tutma, çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon, veri saklama, veri işleme, veri analizi ve ilgili bakanlıkların görüşü alınmak
suretiyle Maliye Bakanlığınca belirlenen mesleki eğitim alanlarında faaliyette bulunan hizmet işletmeleri ile ilgili bakanlığın izni
ve denetimine tabi olarak eğitim ve sağlık alanında faaliyet gösteren ve Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilere hizmet veren
işletmelerin münhasıran bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazancın %50’si.
Bu indirimden yararlanılabilmesi için fatura veya benzeri belgenin yurt dışındaki müşteri adına düzenlenmesi şarttır.
------------------------------------------------------
indirime konu edilerek vergi dışı bırakılmış olan kısmı için kurumlar vergisi oranının 1 puan
indirimli uygulanması söz konusu olmayacaktır.
⎯ KVK’nın 32 nci maddesinin yedinci ve sekizinci fıkraları kapsamındaki faaliyetlerinden
elde ettikleri kazançlarının kurumlar vergisinden istisna tutulmuş olması halinde,
istisnaya konu edilerek vergi dışı bırakılmış olan üretim veya ihracat kazancı için,
Kanunun 32 nci maddesinin yedinci ve sekizinci fıkraları kapsamında kurumlar vergisi
oranının 1 puan indirimli olarak uygulanması söz konusu olmayacaktır.
⎯ Payları Borsa İstanbul Pay Piyasasında ilk defa işlem görmek üzere en az %20
oranında halka arz edilen kurumların, paylarının ilk defa halka arz edildiği hesap
döneminden başlamak üzere beş hesap dönemine ait kurum kazançlarının tamamına
kurumlar vergisi oranı 2 puan indirimli olarak uygulanmaktadır. Üretim veya ihracat
faaliyetinden kaynaklanan kazanç için 1 puanlık oran indirimi, Kanunun 32 nci
maddesinde yer alan diğer indirimler uygulandıktan sonra tespit edilen kurumlar vergisi
oranına uygulanacaktır. Bu nedenle, mükelleflerce, aynı dönemde Kanunun 32 nci
maddesinin altıncı, yedinci ve sekizinci fıkralarından yararlanılabilmesi halinde
öncelikle 32 nci maddenin altıncı fıkrası hükmü (2 puan indirim) uygulanacak ardından
yedinci ve sekizinci fıkralardaki 1 puanlık indirim hesaplanacaktır.
⎯ Kanunun 32/A maddesi kapsamında indirimli kurumlar vergisinden yararlanacak olan
sanayi sicil belgesini haiz mükelleflerin aynı dönemde üretim faaliyetlerinden veya
ihracat faaliyetlerinden kazanç elde etmiş olmaları halinde, hem Kanunun 32 nci
maddesinin yedinci ve sekizinci fıkraları kapsamında 1 puanlık indirimden hem de
Kanunun 32/A maddesi kapsamında yatırım teşvik belgelerindeki vergi indirim oranına
göre indirimli kurumlar vergisinden aynı anda yararlanmaları söz konusu olabilmektedir.
Bu durumda, öncelikle Kanunun 32 nci maddesinin yedinci ve sekizinci fıkraları
kapsamındaki matraha 1 puanlık indirim uygulanacak sonrasında ise tespit edilen
indirimli bu orana Kanunun 32/A maddesi kapsamındaki vergi indirimi oranının
uygulanması gerekecektir.
⎯ İndirim kapsamında kabul edilen faaliyetler ile bu kapsama girmeyen işlerin birlikte
yapılması halinde, indirim uygulanacak kazanca ilişkin hasılat, gider ve maliyet
------------------------------------------------------
Bu bentte yer alan oranı, hizmet alanları ve kazanç tutarları itibarıyla sıfıra kadar indirmeye veya %100’e kadar artırmaya Cumhurbaşkanı, bu bendin uygulanmasına ve denetime ilişkin usul ve esasları belirlemeye ilgili bakanlıkların görüşünü almak suretiyle Maliye Bakanlığı yetkilidir.
unsurlarının ayrı olarak tespit edilmesi esastır. Söz konusu indirim kapsamında kabul
edilen faaliyetlerden elde edilen kazancın, kurumlar vergisi matrahının tespiti
açısından, hasılat, maliyet ve gider unsurlarının; ayrı ayrı izlenmesi, diğer faaliyetlerle
ilişkilendirilmemesi ve kayıtların da bu ayrımı sağlayacak şekilde tutulması
gerekmektedir. Gider ve maliyet unsurlarının ayrı hesaplarda izlenmek suretiyle
tespitinin mümkün olmadığı hallerde ise müşterek genel giderler, indirim kapsamında
olan faaliyetler ile indirim kapsamında olmayan faaliyetler arasında uygun bir dağıtım
anahtarı tespit edilerek dağıtılabilecektir. Öte yandan, indirim kapsamındaki faaliyetler
ile bu kapsamda değerlendirilmeyen faaliyetlerde müştereken kullanılan tesisat, makine
ve ulaştırma vasıtalarına ilişkin amortismanların ise bunların her bir işte kullanıldıkları
gün sayısına göre dağıtımının yapılması gerekmektedir. Hangi işte ne kadar süreyle
kullanıldığı tespit edilemeyen sabit kıymetlere ilişkin amortismanlar ise müşterek genel
giderlerle birlikte dağıtıma tabi tutulacaktır.
⎯ Gerek ihracat faaliyeti gerekse üretim faaliyeti kapsamında doğan alacaklara isabet
eden kur farkı, faiz ve benzeri gelirler 1 puan indirim uygulanacak kurum kazancı
kapsamında değerlendirilirken, bu faaliyetler kapsamındaki alacakların tahsilinden
sonra oluşan kur farkı, faiz ve benzeri gelirler söz konusu indirimden
yararlanamayacaktır.
Tebliğ yayımı tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Bilgilerinize sunulur.
Saygılarımızla…