ÖZELGE BİLGİLENDİRME |
|
TARİH |
20.10.2023 |
SAYI |
2023/97 |
KONU |
Yurt dışında mukim firmadan alınan kredinin damga vergisi yönünden değerlendirilmesi |
ÖZELGE TARİHİ |
25.07.2022 |
ÖZELGE SAYISI |
E-97895701-155[2022/7]-811702 |
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’ nın ‘’ Yurt dışında mukim firmadan alınan kredinin damga vergisi yönünden değerlendirilmesi ‘’ hakkındaki özelgesi aşağıdaki gibidir.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ve dilekçelerinizin incelenmesinden, şirketiniz ile … Banka A.S. (Çek Cumhuriyeti) arasında …/…/2021 tarihli … Euro ipotek bedeli içeren "Kredi Satış Sözleşmesi"nin imzalandığı, söz konusu sözleşmeyle … Banka A.S. (Çek Cumhuriyeti) ile … Enerji Elektrik Üretimi ve Madencilik A.Ş. arasında daha önceden imzalanan kredi sözleşmesinden doğan kredi borcunun kapatılacağı belirtilerek, söz konusu kredi satış sözleşmesinin damga vergisi ve harçtan istisna olup olmadığı hususunda Başkanlığımızdan bilgi istenildiği anlaşılmaktadır.
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinde, bu Kanuna ekli (2) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisinden istisna olduğu hükmüne yer verilmiş olup, (2) sayılı tablonun "IV. Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün (23) numaralı fıkrasında, bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılacak kredilere, bunların teminatlarına, geri ödenmelerine, devrine ve krediden doğan alacakların temlikine ilişkin kağıtlar ile bu kağıtlar üzerine konulacak şerhlerin (kredilerin kullanımları hariç) damga vergisinden istisna edildiği hükme bağlanmıştır.
492 sayılı Harçlar Kanununun 123 üncü maddesinde, Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri (Bu kooperatifler tarafından bankalardan kullandırılacak krediler için verilecek kefaletler ile Kredi Garanti Fonu Anonim Şirketi ve 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (p) bendinde belirtilen kurumlar tarafından verilecek kefaletler dâhil) bankalar finansman şirketleri, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılacak kredilere, bunların teminatlarına ve geri ödenmelerine ilişkin işlemlerin (yargı harçları hariç) bu Kanunda yazılı harçlardan müstesna edildiği hükme bağlanmıştır.
Diğer yandan, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Kararın 17/a maddesinde, Türkiye'de yerleşik kişilerin yurt dışından temin ettikleri kredileri bankalar veya özel finans kurumları aracılığıyla kullanmaları gerektiği belirtilmektedir.
Söz konusu istisna hükümlerinde bahsi geçen "yurt dışı kredi kuruluşları ile uluslararası kurumlar" ifadesinden, hangi kurum ve kuruluşların anlaşılması gerektiğine ilişkin olarak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından yayımlanan 2 Mayıs 2018 tarihli Sermaye Hareketleri Genelgesinin;
-"Yurt dışından alınan kredinin yurt içine aktarımı" başlıklı 23 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında, "Yurt dışından sağlanan krediye aracılık eden Türkiye'de yerleşik banka, kredi kuruluşunun mahiyeti hakkında tereddüde düşmesi durumunda, kredi kullanıcısının kredi aldığı kuruluşun ilgili ülke mevzuatına göre kredi vermeye yetkili kuruluş olduğunu tevsik etmesini ister. Kredi kullanıcısı, kredi veren kuruluşun ilgili ülke resmi makamlarından aldığı kredi kullandırmaya yetkili olduğunu gösteren belgeyi, ilgili ülkede bulunan Türkiye diplomatik temsilciliğine ya da ekonomi müşavirliğine onaylatır ve ilgili bankaya ibraz eder.",
-Yurt dışından alınacak nakit kredilerde damga vergisi ve harç mükellefiyeti" başlıklı 32 nci maddesinde " (1) 2 Ocak 2004 tarih ve 25334 mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 5035 Sayılı Kanunun 30 uncu maddesi ile 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli Ek:2 sayılı Tablonun 23 numaralı fıkrasında yapılan değişiklik ve bu Kanunun 31 inci maddesi ile 492 sayılı Harçlar Kanununun değiştirilen 123 üncü maddesinin üçüncü fıkrasına istinaden yurt dışındaki bankalardan, uluslararası kurumlardan ve yurt dışı kredi kuruluşlarından sağlanan kredilerin temini ve geri ödenmesi amacıyla düzenlenecek kâğıtlar ile bu kâğıtlar üzerine konulan şerhler ve teminatlar damga vergisi ve harçtan müstesna tutulur.
(2) Yurt dışı kredi kuruluşları ifadesinden; bu kuruluşların mukimi bulundukları ülkenin mevzuatına göre mali kaynak sağlamaya yetkili olan ve esas faaliyet konularından birisi kredi vermek olan kuruluşların; uluslararası kurumlar ifadesinden ise Dünya Bankası (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), Uluslararası Para Fonu, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası, İslam Kalkınma Bankası ve gelişmekte olan ülkelerin kalkınmalarının veya bir ülkenin yeniden yapılandırılmasının finansmanının temini amacıyla bu ülkelere kredi veren benzeri kuruluşların anlaşılması gerekmektedir."
(3) Kredi kuruluşunun yurt dışı kredi kuruluşu olup olmadığı konusunda tereddüt oluşması halinde, 23 üncü maddenin üçüncü fıkrası çerçevesinde işlem yapılır."
şeklinde açıklama yapılmıştır.
Buna göre, yurt dışı kredi kuruluşlarından sağlanan kredilerin temini ile ilgili olarak düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası uygulanabilmesi için, kredi verenin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası genelgesinde belirtilen esaslar çerçevesinde yurt dışı kredi kuruluşu olduğunun tevsiki koşulu aranacaktır.
Özelge talep formunuz ekinde yer alan "Kredi Satış Sözleşmesi" başlıklı kağıdın incelenmesinden, sözleşmenin "Alıcı" sıfatı taşıyan şirketiniz ile "Satıcı" sıfatı taşıyan … Banka A.S. arasında …/…/2021 tarihinde imzalandığı; "Borçlu" … Enerji Elektrik Üretimi ve Madencilik A.Ş. ile "Satıcı" … Banka A.S. arasında … tarihli ve … sayılı Kredi Sözleşmesi düzenlendiği, … A.Ş.'nin tek borç veren, temsilci ve teminat temsilcisi olduğu; bu sözleşmenin ve Devir Sözleşmesinin hüküm ve koşullarına tabi olarak "Satıcı"nın, devredilen varlıkları "Alıcı"ya satmak, "Alıcı"nın da "Satıcı"dan satın almak istediği; devredilen varlıkların "Satıcı"nın "Borçlu"ya ve garantöre karşı teminat belgeleri kapsamındaki menfaatlerle sınırlı olmamak üzere Kredi Belgeleri tahtında sahip olduğu tüm hak ve talepleri ifade ettiği açıklamalarına yer verildiği görülmüştür.
Buna göre, şirketiniz ile … Banka A.S. (Çek Cumhuriyeti) arasında …/…/2021 tarihli … Euro ipotek bedelli "Kredi Satış Sözleşmesi"nin, daha önce … Banka A.S. (Çek Cumhuriyeti) ile … Enerji Elektrik Üretimi ve Madencilik A.Ş. arasında imzalanan kredi sözleşmesinden doğan kredi alacağı ile sözleşme kapsamındaki tüm hak ve varlıkların adı geçen banka tarafından şirketinize devredilmesi amacıyla düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, söz konusu "Kredi Satış Sözleşmesi"nin tarafı olan … Banka A.S. unvanlı firmanın bağlı olduğu ülke mevzuatına göre mali kaynak sağlamaya yetkili olan ve esas faaliyet konularından birisi kredi vermek olan "Yurt dışı kredi kuruluşu" olduğunun tevsik edilmesi ve … Enerji Elektrik Üretimi ve Madencilik A.Ş.'ye kullandırılan kredinin bankalar veya özel finans kurumları aracılığıyla temin edilmiş olması halinde, söz konusu kredi alacağının temlikine ilişkin sözleşmenin damga vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmaktadır.
Diğer taraftan, kredi alacağının banka tarafından üçüncü kişilere devir ve temlikine ilişkin olarak 492 sayılı Harçlar Kanununda bir istisna hükmü bulunmadığından, söz konusu sözleşme kapsamında yapılacak işlemlerin harçtan istisna tutulması mümkün değildir.
Öte yandan, …tarih ve … sayılı dilekçeniz ile ibraz edilen "İpotek Sözleşmesi" başlıklı kağıdın imzasız olması nedeniyle söz konusu sözleşme hakkında değerlendirme yapılamamıştır.
Bilgilerinize sunulur.
Saygılarımızla…